AstraZeneca odkrywa, co wywołuje zakrzepy krwi po wstrzyknięciu: Szczepionka działa jak magnes i przyciąga płytki krwi, które organizm myli z zagrożeniem i atakuje.
Nowe badanie wykazało możliwy związek z rzadkimi zakrzepami krwi po kłuciu, które mają związek ze śmiercią 73 Brytyjczyków. Naukowcy odkryli, że wirus użyty w szczepieniu przyciąga białko we krwi, zwane czynnikiem płytkowym 4, jak magnes W przypadku „błędnej tożsamości” układ odpornościowy organizmu następnie atakuje to skupisko, wywołując zakrzepy krwi
Naukowcy uważają, że rozwiązali zagadkę niezwykle rzadkich zakrzepów krwi spowodowanych przez szczepionkę Oxford-AstraZeneca.
Zespół międzynarodowych ekspertów, w skład którego wchodzą naukowcy z AstraZeneca, twierdzi, że w bardzo niewielkiej liczbie przypadków — około jednego na 100 000 w Wielkiej Brytanii — szczepionka może wywołać reakcję łańcuchową, która prowadzi do tego, że organizm myli własne płytki krwi z fragmentami wirusa.
Uważa się, że brytyjska szczepionka uratowała około miliona ludzi przed Covid i była podstawą pierwszych szczepień w Wielkiej Brytanii na początku tego roku. Pomogło to Zjednoczonemu Królestwu stać się najbardziej zaszczepionym krajem na Zachodzie.
Jednak obawy dotyczące zakrzepów spowodowały, wprowadzenie ograniczeń szczepienia nią osób poniżej 40 roku zycia. Jako dawki przypominające zaczęto stosować szczepionki Pfizer i Moderna. (Czytaj: Szczepionka OXFORD jest groźna – wstrzymano testy)
W wielu krajach europejskich szczepionka została zakazana, a Stany Zjednoczone zdecydowały się nie kupować ani jednej dawki.
Rząd Wielkiej Brytanii przyznał awaryjny grant zespołowi naukowców pod kierownictwem Uniwersytetu Cardiff w celu zbadania zjawiska krzepnięcia.
Naukowcy odkryli, że otoczka szczepionki wektorowej — osłabiony wirus przeziębienia używany do uczenia komórek jak neutralizować Covid — czasami działa jak magnes i przyciąga płytki krwi, białko znajdujące się we krwi.
Z powodów, które naukowcy wciąż badają, organizm myli te płytki krwi jako zagrożenie i wytwarza przeciwciała do ich zwalczania. Połączenie płytek krwi i zlepiania się przeciwciał prowadzi do powstawania niebezpiecznych skrzepów krwi.
Naukowcy podkreślają, że jest to niezwykle rzadkie, a tylko 426 przypadków w Wielkiej Brytanii zarejestrowano do tej pory z około 50 milionów dawek szczepionki, co odpowiada mniej niż 1 na 100 000. Efekt uboczny został powiązany z 73 zgonami w Wielkiej Brytanii.
Naukowcy prowadzą teraz dalsze prace, aby dowiedzieć się więcej o procesie, który powoduje te skrzepy i czy można zmodyfikować szczepionkę, aby zmniejszyć to ryzyko.
Szczepionka AstraZeneca Uniwersytetu Oksfordzkiego jest szczepionką adenowirusową, co oznacza, że zawiera genetycznie zmieniony wirus, w tym przypadku wirus przeziębienia szympansa, zmodyfikowany tak, aby nie był w stanie zarażać ludzkiego organizmu.
Szczepionka działa poprzez wykorzystanie wirusa przeziębienia szympansa do dostarczenia części kodu genetycznego wirusa Covid, który organizm uczy się rozpoznawać i przygotowywać na prawdziwą infekcję wirusową.
Technologia adenowirusa jest również wykorzystywana w pojedynczej dawce szczepionki Johnson and Johnson Covid, która również została powiązana z niewielką liczbą zagrażających życiu przypadków zakrzepów krwi. Wielka Brytania przekazała zamówione przez siebie 20 milionów dawek szczepionki Johnson and Johnson na rzecz programu COVAX — programu wymiany szczepionek ONZ.
Chociaż udowodniono, że szczepienie AstraZeneca uratowało tysiące istnień ludzkich, wdrożenie zostało ograniczone, gdy odkryto, że istnieje możliwość wystąpienia zagrażającego życiu zakrzepu krwi po jej podaniu i zanotowano zgony.
Szczepienie zostało ograniczone do osób w wieku powyżej 40 lat w Wielkiej Brytanii i całkowicie zakazane w niektórych krajach, chociaż później ujawniono, że ryzyko wystąpienia podobnego zagrażającego życiu zakrzepu krwi przez Covida było wyższe.
Teraz naukowcy zaangażowani w nowe badanie, którzy opublikowali swoje odkrycia w Science Advances, twierdzą, że mogli odkryć wyzwalacz powodujący te rzadkie skrzepy krwi wywołane przez szczepionkę. Zasadniczo, po dostarczeniu do organizmu adenowirus wiąże się z określonym białkiem we krwi, znanym jako czynnik płytkowy 4 (PF4), który jest normalnie używany przez organizm do powodowania krzepnięcia w przypadku urazu.
Wykorzystując niezwykle szczegółowe obrazy adenowirusa w szczepionce, naukowcy wykazali, że adenowirus w Oxford-AstraZeneca jest naładowany ujemnie i może przyciągać dodatnio naładowane białka jak magnes.
Naukowcy są przekonani, że w przypadku „błędnej tożsamości” układ odpornościowy organizmu traktuje to skupisko płytek krwi jako zagrożenie i uwalnia przeciwciała, aby je zaatakować, zlepiając się z nim i wywołując potencjalnie zagrażające życiu zakrzepy krwi. Ten stan nazywa się małopłytkowością zakrzepową wywołaną szczepionką (VITT).
Profesor Alan Parker, ekspert w dziedzinie stosowania adenowirusów w medycynie z Cardiff University, który był zaangażowany w badanie, powiedział: „VITT zdarza się tylko w niezwykle rzadkich przypadkach, ponieważ musi zajść łańcuch złożonych zdarzeń, aby wywołać tę niezwykle rzadki efekt uboczny.
„Nasze dane potwierdzają, że PF4 może wiązać się z adenowirusami, co jest ważnym krokiem w odkrywaniu mechanizmu leżącego u podstaw VITT. Stworzenie mechanizmu może pomóc w zapobieganiu i leczeniu tej choroby”. Profesor Parker powiedział, że zespół ma nadzieję, że jego odkrycia mogą posłużyć zarówno do lepszego zrozumienia rzadkich skutków ubocznych nowych szczepionek Covid, jak i zaprojektowania lepszych szczepionek w przyszłości.
Naukowcy z Arizona State University byli również zaangażowani w badania i wykorzystali elektromikroskop, aby wykonać niewiarygodnie szczegółowe zdjęcia adenowirusa stosowanego w szczepionce Oxford-AstraZeneca.
Rzeczniczka firmy AZ powiedziała BBC: „Chociaż badania nie są ostateczne, przynoszą interesujące spostrzeżenia, a AstraZeneca bada sposoby wykorzystania tych odkryć w ramach naszych wysiłków na rzecz usunięcia tego niezwykle rzadkiego efektu ubocznego”.
Inne szczepionki przeciwko Covid, które wykorzystują technologię adenowirusa, obejmują szczepionkę w pojedynczej dawce Johnson & Johnson.
Agencja Regulacyjna ds. Leków i Produktów Opieki Zdrowotnej, która bada bezpieczeństwo szczepionek w Wielkiej Brytanii, zidentyfikowała 425 przypadków poważnych zakrzepów krwi u Brytyjczyków, którzy otrzymali szczepionkę Oxford-AstraZeneca. W sumie 73 z nich zakończyło się śmiercią.
Spośród 425 przypadków, 215 u kobiet i 206 u mężczyzn, 154 dotyczyło zakrzepów krwi w głowie i 271 w innych częściach ciała.
Takie skrzepy krwi są jednak niezwykle rzadkie, ponieważ prawie 25 milionów osób otrzymało jedną dawkę, a 24 miliony otrzymało drugie szczepienie.
Badania wykazały, że korzyści z podania szczepionki AstraZeneca 40-49-latkom przewyższają potencjalne ryzyko, przy czym szczepionka zapobiega 1,7 przyjęć na OIOM na 100 000 osób, w porównaniu z ryzykiem 1,2 zakrzepów krwi na 100 000 osób.
Jednak ta kalkulacja ryzyka i korzyści odwróciła się w odwrotnym kierunku, jeśli chodzi o młodsze grupy wiekowe.
Szczepienie AstraZeneca miało kluczowe znaczenie dla początkowego wprowadzenia szczepionek w Wielkiej Brytanii w ostatnich tygodniach 2020 roku, pomagając jej stać się wówczas najbardziej zaszczepionym krajem na Zachodzie.
W zeszłym tygodniu szef AstraZeneca, Pascal Soriot, zasugerował, że powszechne przyjęcie szczepionek w Wielkiej Brytanii, w porównaniu z krajami UE, może wyjaśnić, dlaczego kontynent zaczyna odnotowywać wyższe wskaźniki intensywnej opieki medycznej, mimo że liczba przypadków jest podobna do Wielkiej Brytanii.
Soriot powiedział programowi BBC Radio 4’s Today: „Kiedy spojrzysz na Wielką Brytanię, odnotowano duży szczyt infekcji, ale nie tak wiele hospitalizacji w porównaniu z Europą. W Wielkiej Brytanii ta szczepionka była używana do szczepienia osób starszych, podczas gdy w Europie początkowo ludzie myśleli, że szczepionka nie działa na osoby starsze.
„Komórki T mają znaczenie… ma to znaczenie dla trwałości odpowiedzi, zwłaszcza u osób starszych, a ta szczepionka wykazała, że w większym stopniu stymuluje komórki T u osób starszych.
„Nie widzieliśmy wielu hospitalizacji w Wielkiej Brytanii, na pewno wiele infekcji… ale ważne jest, czy jesteś poważnie chory, czy nie”.
