Wczesne oznaki udaru, które mogą pojawić się nawet na miesiąc przed wydarzeniem – jak się przygotować

Udar to poważne zagrożenie zdrowotne, które może pojawić się nagle, jednak w niektórych przypadkach mogą pojawić się wczesne sygnały ostrzegawcze nawet na miesiąc przed atakiem. Chociaż przewidzenie udaru nie zawsze jest możliwe, to jednak niektóre objawy mogą pełnić rolę „czerwonych flag”.

Wiele osób, które doświadczyły udaru, wcześniej miało tzw. miniudar lub przejściowy atak niedokrwienny (TIA).

TIA występuje na skutek tymczasowego zakłócenia przepływu krwi do mózgu, co powoduje objawy przypominające udar.

Wczesne objawy TIA – sygnały ostrzegawcze

Symptomy TIA mogą obejmować:

• Drętwienie lub osłabienie jednej strony ciała
• Silne bóle głowy
• Dezorientację i problemy z pamięcią
• Zaburzenia widzenia (np. rozmycie obrazu)
• Trudności z chodzeniem i równowagą
• Problemy z rozumieniem mowy
• Zawroty głowy

Miniudar, czyli TIA, stanowi istotne ostrzeżenie przed potencjalnym udarem w przyszłości. Badania pokazują, że około 20% osób, które doświadczyły TIA, może w ciągu trzech miesięcy doznać pełnoobjawowego udaru. Objawy TIA zazwyczaj pojawiają się nagle i mogą trwać od kilku minut do kilku godzin, rzadziej do 24 godzin. Jest to stan nagły, który wymaga natychmiastowej oceny i leczenia, aby zminimalizować ryzyko kolejnych ataków.

Wiek, a ryzyko udaru

Ryzyko udaru wzrasta wraz z wiekiem, szczególnie po 55. roku życia, kiedy to z każdym kolejnym dziesięcioleciem wzrasta niemal dwukrotnie. Warto jednak zauważyć, że od lat 90. obserwuje się coraz więcej przypadków udaru u młodszych osób, w wieku od 20 do 64 lat. Przykładem może być przypadek Lauren Jean, która miała udar w wieku zaledwie 17 lat z powodu komplikacji związanej ze stosowaniem antykoncepcji.

Kluczowe kroki, aby przygotować się na potencjalne ryzyko udaru

Udar może dotknąć osoby w każdym wieku, dlatego rozpoznawanie i szybka reakcja na wczesne oznaki jest niezwykle ważna. NHS prowadzi kampanię „Act FAST”, której nazwa odnosi się do prostego mnemonika do rozpoznawania objawów udaru i szybkiego podjęcia działania:

• Face (Twarz) – opadanie jednej strony twarzy
• Arms (Ręce) – trudność w podniesieniu jednej z rąk
• Speech (Mowa) – niewyraźna mowa lub trudności w mówieniu
• Time (Czas) – liczy się każda minuta; natychmiast wezwij pomoc

Dobrze jest przygotować listę niezbędnych informacji, takich jak najbliższy szpital z oddziałem udarowym dostępnym przez całą dobę oraz szczegóły dotyczące leków i alergii. Warto także zwrócić uwagę na czynniki ryzyka związane ze stylem życia, ponieważ stanowią one przyczynę nawet 90% przypadków udarów. Należą do nich:

• Wysokie ciśnienie krwi
• Otyłość
• Brak aktywności fizycznej
• Niezdrowa dieta
• Palenie

Ponadto, inne choroby, takie jak cukrzyca, wysoki poziom cholesterolu, choroba wieńcowa, migotanie przedsionków czy choroba tętnic szyjnych, mogą prowadzić do tworzenia się zakrzepów i zwiększać ryzyko udaru.

Czytaj także: Demencja – wyniszczająca choroba, której objawy mogą ujawniać się w oczach

Zmniejszenie ryzyka udaru – zdrowy tryb życia

Zdrowy tryb życia, regularna aktywność fizyczna i zbilansowana dieta mogą znacznie pomóc w zmniejszeniu ryzyka udaru. Ważne jest także unikanie nadmiernego spożycia soli, cukru i tłuszczów nasyconych, zamiast tego stawiając na produkty bogate w błonnik. Istnieją też czynniki ryzyka związane z genetyką i środowiskiem, które również mogą wpływać na ryzyko udaru, takie jak:

• Wiek
• Wysoki poziom stresu, lęk i depresja
• Historia choroby w rodzinie – jeśli ktoś z rodziny miał udar, ryzyko wystąpienia choroby u innych członków rodziny jest wyższe
• Życie w środowiskach o wysokim zanieczyszczeniu powietrza
• Inne schorzenia – takie jak bezdech senny, choroby nerek czy migreny.

Co robić w razie podejrzenia udaru?

Jeśli podejrzewasz, że doświadczasz udaru, konieczne jest natychmiastowe zgłoszenie się do lekarza. Objawy udaru i TIA mogą przypominać inne schorzenia, takie jak infekcje ucha wewnętrznego lub migreny, dlatego nie wahaj się zadawać pytań dotyczących swojej diagnozy.

Leczenie zależy od rodzaju udaru, obszaru mózgu, który został zaatakowany, oraz od nasilenia objawów. Pierwszym priorytetem jest przywrócenie przepływu krwi do mózgu. Czasami możliwe jest rozpuszczenie zakrzepu przy użyciu leków, a w niektórych przypadkach może być konieczna interwencja chirurgiczna. Im szybciej pacjent otrzyma odpowiednie leczenie, tym lepsze mogą być efekty terapii.

Wczesne wykrycie objawów TIA i udaru może uratować życie. Znajomość oznak ostrzegawczych i zrozumienie czynników ryzyka pomagają lepiej przygotować się na nieoczekiwane sytuacje zdrowotne.

Dołącz do listy mailingowej aby być na bieżąco.