Wzrost przypadków porażenia nerwu twarzowego po szczepieniach przeciw COVID-19: badania w Korei Południowej

Niedawno opublikowane badanie w czasopiśmie Emerging Infectious Diseases wskazuje na niewielki, lecz zauważalny wzrost przypadków porażenia nerwu twarzowego (FP) w ciągu 28 dni od podania szczepionki przeciw COVID-19. W badaniu, przeprowadzonym na szeroką skalę w Korei Południowej, stwierdzono zwiększone ryzyko FP, szczególnie po pierwszej i drugiej dawce zarówno szczepionek mRNA, jak i wektorowych. Wyniki te podkreślają potrzebę monitorowania pacjentów po szczepieniach, mimo że ryzyko pozostaje niewielkie.

Czytaj także: Szczepionka przypominająca przeciwko Covid spowodowała u zdrowego mężczyzny chroniczne bóle

Szczepionki a porażenie nerwu twarzowego

Podczas pandemii COVID-19 szczepionki były dystrybuowane w szybkim tempie, co wywołało obawy dotyczące potencjalnych skutków ubocznych, w tym porażenia nerwu twarzowego. Chociaż w badaniach klinicznych nie stwierdzono poważnych problemów związanych z bezpieczeństwem, to jednak odnotowano większą liczbę przypadków FP u zaszczepionych osób w porównaniu do ogólnej populacji.

Porażenie nerwu twarzowego, objawiające się nagłą paraliżem mięśni twarzy, było wcześniej powiązane z infekcjami, reakcjami autoimmunologicznymi oraz szczepieniami. Ze względu na możliwe związki ze szczepieniami, FP zostało uznane za priorytetowy niepożądany efekt przez platformę SPEAC (Safety Platform for Emergency Vaccines).

Różnice w badaniach

Wyniki badań dotyczących związku między szczepieniami przeciw COVID-19 a FP były do tej pory niespójne. Różnice w wielkości badanych populacji, pochodzeniu etnicznym, rodzajach szczepionek oraz metodach statystycznych mogą tłumaczyć te rozbieżności. Nawet metaanalizy nie były w stanie w pełni rozstrzygnąć tej kwestii z powodu ograniczeń w kryteriach włączenia.

Badanie przeprowadzone w Korei Południowej, jako jedno z największych w tej dziedzinie, ma na celu dostarczenie bardziej wiarygodnych dowodów na temat bezpieczeństwa szczepionek w kontekście FP.

Metodyka badania

Badanie było częścią działań Komitetu Badawczego ds. Bezpieczeństwa Szczepionek przeciw COVID-19 (CoVaSC) w Korei Południowej. Naukowcy przeanalizowali dane dotyczące osób, które otrzymały szczepionki między lutym 2021 a marcem 2022 roku, korzystając z dwóch dużych baz danych: rejestru szczepień oraz roszczeń ubezpieczeniowych Narodowego Funduszu Ubezpieczeń Zdrowotnych (NHIS).

Do analizy włączono osoby powyżej 18. roku życia, wykluczając tych, którzy mieli wcześniejsze diagnozy FP lub brakowało u nich danych o szczepieniu. Szczepionki podzielono na trzy grupy: szczepionki mRNA (BNT162b2 i mRNA-1273), wektorowe (ChAdOx1 nCoV-19 i Ad26.COV2.S) oraz rekombinowane białkowe (NVX-CoV2373).

Wyniki badania

W okresie badania podano 129,956,027 dawek szczepionek w Korei Południowej, a liczba przypadków FP wyniosła 15,742. Spośród nich, 5,211 przypadków miało miejsce w ciągu 28 dni od podania szczepionki, co daje wskaźnik 4,0 przypadków FP na milion dawek. Ogólnie ryzyko FP wzrosło w ciągu 28 dni po szczepieniu (współczynnik ryzyka IRR 1.12), zwłaszcza po drugiej dawce (IRR 1.07) oraz po podaniu pierwszej i drugiej dawki (IRR 1.08). Trzecia dawka nie wykazywała istotnego wzrostu ryzyka.

Zarówno szczepienia homologiczne, jak i heterologiczne wykazały wzrost ryzyka (IRR odpowiednio 1.14 i 1.08). Szczepionki mRNA wiązały się z IRR na poziomie 1.11, natomiast szczepionki wektorowe miały wyższe ryzyko (IRR 1.37).

Wnioski i rekomendacje

Mimo że badanie wykazało wzrost ryzyka FP po szczepieniach, liczba przypadków była stosunkowo niewielka, a ryzyko to nie powinno zniechęcać do szczepień. Porażenie nerwu twarzowego jest na ogół łagodne i w pełni leczone. Lekarze powinni jednak monitorować objawy neurologiczne po szczepieniach i omawiać z pacjentami profil ryzyka i korzyści związany z przyjmowaniem szczepionek przeciw COVID-19.

Badanie potwierdza wcześniejsze ustalenia sugerujące związek między FP a szczepieniami, jednak wymaga dalszych badań, aby w pełni zrozumieć to zjawisko.

Źródło: Yoon D. et al., (2024) Risk for facial palsy after COVID-19 vaccination, South Korea, 2021–2022. Emerging Infectious Diseases. doi: 10.3201/eid3011.240610. https://wwwnc.cdc.gov/eid/article/30/11/24-0610_article

Patients with post-COVID-19 vaccination facial palsy: To boost or not to boost?